Kazimierz Mikołajewski, urodzony 4 maja 1897 roku w Radomsku, to postać, której życie i losy wstrząsnęły polskim społeczeństwem. Jako major kawalerii Wojska Polskiego, znany był z wyjątkowych zasług i odwagi, co zostało uhonorowane poprzez przyznanie mu Orderu Virtuti Militari.
Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie wiosną 1940 roku w Charkowie, gdzie stał się jedną z wielu ofiar zbrodni katyńskiej, wydarzenia, które na zawsze odcisnęło piętno w historii Polski.
Życiorys
Kazimierz Mikołajewski, urodzony w Radomsku w rodzinie Jana oraz Kazimiery z Rylskich, miał bogate i pełne wyzwań życie. Jego wojskowa kariera rozpoczęła się w latach 1913–1917, kiedy to służył w armii rosyjskiej.
Ukończył szkołę podoficerską, a w latach 1915–1916 uczestniczył w walkach na froncie. W roku 1917 wstąpił do 1 pułku ułanów I Korpusu Polskiego na Wschodzie, gdzie kontynuował służbę.
Po rozwiązaniu Korpusu w maju 1918, przedarł się przez terytorium Rosji Sowieckiej do Murmańska, który był wówczas okupowany przez Brytyjczyków. Jako oficer werbunkowy Armii Polskiej we Francji działał w Archangielsku, zanim z wojskami generała Hallera powrócił do ojczyzny, wstępując do Wojska Polskiego.
W czasie wojny polsko-bolszewickiej był członkiem 4 pułku kresowego strzelców konnych, który w maju 1921 przekształcono w 6 pułk strzelców konnych, w którym to formowaniu Mikołajewski służył do 1924 roku.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał w szeregach wojska, uzyskując stopień porucznika ze starszeństwem nadanym na dzień 1 czerwca 1919. 15 października 1924 roku, przeszedł do Korpusu Ochrony Pogranicza. Dnia 1 grudnia 1924 został mianowany rotmistrzem ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 oraz z 58. lokatą w korpusie oficerów kawalerii.
W marcu 1925 Mikołajewski wrócił do 6 pułku strzelców konnych, a w kwietniu 1928 został przeniesiony do kadry oficerów kawalerii z jednoczesnym przydziałem do 4 Dywizji Kawalerii we Lwowie na stanowisko II oficera sztabu. W marcu 1930, w związku z likwidacją tej dywizji, przeszedł do 5 pułku ułanów w Ostrołęce.
W 1938 roku został awansowany na stopień majora, ze starszeństwem nadanym na dzień 19 marca, zajmując 3. lokatę w korpusie oficerów kawalerii. W 1939 roku pełnił funkcję w Dowództwie 7 Dywizji Piechoty w Częstochowie, będąc jednocześnie komendantem Rejonu Przysposobienia Wojskowego Konnego.
W trakcie kampanii wrześniowej 1939 roku, Kazimierz Mikołajewski dowodził kawalerią dywizyjną 7 Dywizji Piechoty. 16 września tego samego roku w rejonie Chełma zorganizował 108 pułk ułanów, obejmując jego dowództwo. Jednakże, otoczony przez wroga na Lubelszczyźnie, 28 września 1939 roku rozwiązał pułk, w którym znalazł się także chorąży Stanisław Edward Gołębski, który dostąpił niewoli sowieckiej.
W wyniku przebiegów walk, major Mikołajewski został wzięty do niewoli sowieckiej i przewieziony do obozu w Starobielsku. Wiosną 1940 roku padł ofiarą zbrodni NKWD, będąc zamordowanym w Charkowie. Jego ciało spoczywa w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach, miejsca pamięci martyrologii, które od 17 czerwca 2000 roku funkcjonuje jako Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie. Mikołajewski figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod pozycją 2235.
Dnia 5 października 2007 roku, minister obrony narodowej Aleksander Szczygło uhonorował go pośmiertnie, nadając mu stopień podpułkownika. Awans ten został ogłoszony 9 listopada 2007 roku w Warszawie, w trakcie patriotycznej uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ordery i odznaczenia
Kazimierz Mikołajewski, znany z licznych osiągnięć, został uhonorowany wieloma znaczącymi odznaczeniami. Poniżej przedstawiamy wybrane nagrody, które przyznano mu za wyjątkowe zasługi.
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari – 26 marca 1921,
- Krzyż Walecznych,
- Medal Niepodległości – 20 lipca 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Srebrny Krzyż Zasługi,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Przypisy
- Stanisław Edward Gołębski. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.15680 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 23.05.2024 r.]
- Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 18 [dostęp 27.09.2024 r.]
- Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 17.09.2024 r.]
- Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 26.08.2024 r.]
- Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 28.08.2024 r.]
- „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 15.09.2023 r.]
- Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 75 z 21 lipca 1925 roku, s. 399.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 75 z 21 lipca 1925 roku, s. 402.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 145.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 332.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 8 z 31 marca 1930 roku, s. 107.
- Rocznik oficerów kawalerii 1930, s. 18.
- Rocznik Oficerski 1932, s. 149.
- Rybka i Stepan 2006, s. 132.
- Rybka i Stepan 2006, s. 532.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. LXXIV.
- Księga Cmentarna Charkowa 2003, s. 349.
- M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 11 z 11 listopada 1932, s. 384.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 13 z 2 kwietnia 1921 roku, s. 610.
- Rocznik Oficerski 1928, s. 349.
- Dz. Pers. MSWojsk. Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 742.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Marian Nitecki | Bolesław Kusiński | Irena Wirszyłło | Stanisław Piotr Nowakowski | Bolesław Hanicz-Boruta | Stefan Kasprzyk | Adam Mazurek | Tadeusz Byliński | Jan Wróblewski (powstaniec) | Władysław Kotarbiński | Stanisław Czarkowski (porucznik)Oceń: Kazimierz Mikołajewski