Krystyna Wanda Wilkowska-Chomińska, która przyszła na świat 27 września 1920 roku w Radomsku, to osobowość znacząca w polskim świecie muzyki. Zmarła 3 stycznia 2003 roku w Falenicy, pozostawiając po sobie bogaty dorobek naukowy.
Wraz ze swoim mężem, Józefem Michałem Chomińskim, podjęła się publikacji wielu istotnych prac, które koncentrowały się na rozległych zagadnieniach związanych z teorią oraz historią muzyki. Wśród ich dzieł można wyróżnić tytuły takie jak Formy muzyczne, Historia muzyki oraz Historia muzyki polskiej, które miały duży wpływ na rozwój muzykologii w Polsce.
Samodzielne zainteresowania Krystyny Wilkowskiej-Chomińskiej ukierunkowane były głównie na twórczości Fryderyka Chopina w jej wczesnym etapie pracy. Ponadto, zwróciła uwagę na bogactwo polskiej muzyki dawnej, przyczyniając się tym samym do jej popularyzacji i badań.
Życiorys
Krystyna Wilkowska-Chomińska pochodziła z rodziny, w której jej rodzicami byli Romuald Wilkowski oraz Eugenia z domu Trusow. W okresie od 1932 do 1937 roku kształciła się w zakresie gry na fortepianie w bydgoskim konserwatorium. W 1937 roku zakończyła edukację w Miejskim Żeńskim Katolickim Gimnazjum Humanistycznym w Bydgoszczy. W tym samym roku zdobyła II nagrodę na ogólnopolskim konkursie języka francuskiego, który został zorganizowany przez rząd francuski. W latach 1937-1939 studiowała grę na fortepianie na tamtejszej uczelni muzycznej oraz filologię polską i muzykologię na tamtejszym uniwersytecie. W tym czasie prowadziła audycje muzyczne dla Radia Poznań.
Po wybuchu II wojny światowej, w trakcie próby ucieczki z Poznania do Warszawy, została aresztowana i umieszczona w obozie w Fordonie. Na początku 1940 roku udało jej się uciec. Następnie w Warszawie została ujęta w wyniku łapanki. W obliczu zagrożenia, pracowała jako robotnica przymusowa w zakładach lotniczych w Mielcu, skąd udało jej się zbiec 15 kwietnia 1940 roku. Po powrocie do Warszawy, aktywnie uczestniczyła w tajnym nauczaniu i zarobkowo uczyła gry na fortepianie. 30 sierpnia 1944 roku uzyskała absolutorium na Uniwersytecie Ziem Zachodnich.
W czasie powstania warszawskiego, od 8 sierpnia do 23 września 1944 roku, pełniła rolę sanitariuszki w szpitalu, który został zorganizowany w seminarium duchownym przy kościele prokarmelickim na Krakowskim Przedmieściu. W drugiej połowie sierpnia, pracowała także w punkcie ratowniczo-sanitarnym przy ulicy Bednarskiej.
Po zakończeniu powstania, do kwietnia 1945 roku, prowadziła ambulatorium w gminie Radziechowice. Wiosną 1945 roku uzyskała tytuł magistra filozofii na Uniwersytecie Poznańskim, specjalizując się w filologii polskiej (muzykologia była jej przedmiotem pobocznym). Następnie, do października 1948 roku, pracowała w Komisji Programowej Szkolnictwa Muzycznego Ministerstwa Kultury i Sztuki. W 1948 roku prowadziła w ministerstwie referat ds. naukowych w Departamencie Twórczości Artystycznej. W latach 1949-1952 pełniła funkcję starszej asystentki w Zakładzie Muzykologii Uniwersytetu Warszawskiego. W lutym 1950 roku, z powodów zdrowotnych, zrezygnowała z możliwości pracy jako wykładowca w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie.
W latach pięćdziesiątych odbyła liczne podróże do Francji i Wielkiej Brytanii jako stypendystka. Od 1951 do 1968 roku była sekretarzem redakcji serii Monumenta Musicae in Polonia. Z kolei w 1956 roku objęła stanowisko sekretarza redakcji „Rocznika Chopinowskiego” i sprawowała tę funkcję aż do 1969 roku. W 1964 roku rozpoczęła wydawanie pierwszego tomu serii Monumenta Musicae in Polonia, który zawierał faksymile tabulatury Jana z Lublina w jej opracowaniu. W 1965 roku, na Uniwersytecie Poznańskim, uzyskała stopień doktora z dyskrodroplomstaringu, tworząc pracę pt. „Twórczość Mikołaja z Krakowa”, napisanej pod kierunkiem Włodzimierza Poźniaka. Dwa lata później została ona wydana przez Polskie Wydawnictwo Muzyczne. W 1978 roku podjęła decyzję o rezygnacji z ujawnienia współautorstwa monografii Chopin, która została wydana przez PWM pod nazwiskiem jej męża.
Krystyna Wilkowska-Chomińska zmarła 3 stycznia 2003 roku w Falenicy z powodu zawału serca. Została pochowana na cmentarzu w Aleksandrowie.
Życie prywatne
W okresie dzieciństwa Wilkowska mieszkała w Wołkowysku. Jej ojciec zmarł, kiedy miała zaledwie 13 lat. 20 sierpnia 1949 roku, w wrocławskim kościele Świętej Rodziny, wzięła ślub z Józefem Michałem Chomińskim. Krystyna i Józef osiedli razem w Wesołej, przy ul. Władysława Sikorskiego (wówczas ul. 15 Grudnia). 24 czerwca 1950 roku powitali na świecie swojego syna, Michała Marię Chomińskiego, a 14 września 1951 roku urodził się Paweł Krzysztof Chomiński. Obaj synowie studiowali elektronikę na Politechnice Warszawskiej i byli uznawani za pionierów polskiego przemysłu EME. 15 maja 1954 roku w Warszawie, Krystyna zawarła małżeństwo cywilne z J.M. Chomińskim (Chomiński od końca 1948 roku był w separacji ze swoją pierwszą żoną, Apolonią Haliną Müller-Chomińską; na początku lutego 1952 roku złożył do Sądu Najwyższego wniosek o przyspieszenie rozprawy rozwodowej).
W tym samym roku Chomiński dwukrotnie zwrócił się do Ministerstwa Kultury i Sztuki z prośbą o przydzielenie mieszkania trzypokojowego, zamiast dotychczas zajmowanego lokalu dwu pokojowego przy ul. Śmiałej na warszawskim Żoliborzu (gdzie powierzchnie pokoi były odpowiednio 12 i 19 m²). Małżeństwo miało nadzieję na przyznanie mieszkania, które wcześniej zajmował Andrzej Panufnik, zwracając się o pomoc do Zofii Lissy, mając nadzieję na jej wsparcie u ministra Włodzimierza Sokorskiego. We wrześniu 1957 roku przeprowadzili się do większego mieszkania przy ul. Żytniej 79 na warszawskiej Woli, a w 1968 roku zamieszkali w domu przy ul. Wyszatyckiej w Falenicy, gdzie pozostali do chwili jej śmierci.
Przypisy
- Wilkowska-Chomińska Krystyna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 24.12.2022 r.]
- Gołąb 2008 ↓, s. 97.
- Gołąb 2008 ↓, s. 103.
- Gołąb 2008 ↓, s. 53.
- Gołąb 2003 ↓, s. 124.
- Gołąb 2008 ↓, s. 52.
- Urbanek 1988 ↓, s. 286.
- Urbanek 1988 ↓, s. 362.
- Urbanek 1988 ↓, s. 363.
- Gołąb 2008 ↓, s. 56.
- Gołąb 2008 ↓, s. 60.
- Gołąb 2008 ↓, s. 61.
- Gołąb 2008 ↓, s. 80.
- Gołąb 2008 ↓, s. 92.
- Gołąb 2008 ↓, s. 57.
- Gołąb 2008 ↓, s. 88–89.
- Gołąb 2008 ↓, s. 65.
- Gołąb 2008 ↓, s. 69.
- Gołąb 2008 ↓, s. 70.
- Gołąb 2008 ↓, s. 66.
- Gołąb 2008 ↓, s. 71.
- Gołąb 2008 ↓, s. 84.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Zygmunt Kowalik | Teofil Wojeński | Włodzimierz Doroszkiewicz (biolog) | Ryszard Szwed | Marian Ożarowski | Cecylia Walewska | Hanna Szelest | Michał Kobusiewicz | Dominik Sankowski | Ryszard Siwecki | Feliks Przyłubski | Bogumił Jeziorski | Elżbieta Dziegieć | Jerzy Tomaszewski (historyk)Oceń: Krystyna Wilkowska-Chomińska