Czesław Kubik

---

Życiorys

Czesław Kubik był synem Wincentego, z przedwojennym doświadczeniem w organizacjach takich jak KZMP oraz KPP. Pełnił funkcję podoficera rezerwy Wojska Polskiego i pracował w miejscowej hucie szkła w Radomsku. Jego zaangażowanie w ruchy oporu rozpoczęło się, gdy Feliks Kupniewicz, znany jako „Stary” z Częstochowy, namówił go do przystąpienia do Gwardii Ludowej.

Od 1943 roku Kubik, działając pod pseudonimem „Paweł”, objął dowództwo nad oddziałem imienia generała Józefa Bema, operującym w okręgu częstochowskim. Następnie pełnił rolę dowódcy GL w powiecie radomszczańskim, gdzie jego działania doprowadziły m.in. do nawiązania sojuszu między Gwardią Ludową a Armią Krajową. Dowodził również plutonem w batalionie im. gen. Bema, który został sformowany z jego wcześniejszego oddziału.

W czerwcu 1944 roku, po akcji pod Teklinowem, dowództwo Okręgu nr 9 Częstochowa złożyło wniosek o przyznanie Kubikowi Krzyża Grunwaldu. We wrześniu tego samego roku porucznik „Paweł” objął dowództwo nad 1 batalionem III Brygady AL im. gen. Józefa Bema, z którą brał udział w bitwie pod Ewiną, gdzie odznaczył się odwagą.

Po zakończeniu działań wojennych, 18 stycznia, Kubik został wyznaczony do zadań związanych z tworzeniem struktur Milicji Obywatelskiej (MO) oraz Urzędu Bezpieczeństwa (UB) w Radomsku, choć jego rola ostatecznie ograniczyła się jedynie do organizacji milicji, której został komendantem. W ramach nowych obowiązków przyznano mu pięciopokojowe mieszkanie w centrum Radomska, które wcześniej było użytkowane przez Niemców, a także niemiecką służącą. Czesław zdecydował się na dzielenie tego mieszkania z członkami swojej rodziny, samemu korzystając z jednego pokoju.

W grudniu odznaczono go Orderem Virtuti Militari, a także awansowano na stopień kapitana. Utrzymywał dobre relacje z oddziałami AK, a po wojnie regularnie spotykał się z towarzyszami broni, zarówno z AL jak i AK. W 1948 roku podczas wspólnego spożywania alkoholu i rozgrywek kartowych, Kubik ocenił sytuację swoich akowskich kolegów, stwierdzając, że wszystko miało wyglądać zupełnie inaczej.

Jednak wkrótce po tym spotkaniu jego życie przybrało dramatyczny obrót. Aresztowany przez UB pod zarzutem przyjmowania korzyści majątkowych jako komendant MO, przyznał się do winy. Później został ponownie aresztowany, tym razem oskarżony o zabójstwo dwóch Żydów w 1943 roku, jednak to Feliks Kupniewicz był odpowiedzialny za ten czyn. Kolejnym zarzutem była przynależność do nielegalnej organizacji, co stanowiło naruszenie art. 38 dekretu sierpniowego. Ostatecznie Kubik został zwolniony z więzienia jesienią 1951 roku, lecz nie udało mu się znaleźć żadnej pracy; ostatnim miejscem jego zatrudnienia był dom wczasowy. Z tejże przyczyny Czesław znalazł się na utrzymaniu swojej siostry Kazimiery. Zmarł w ubóstwie jako bezrobotny, pogrążony w alkoholizmie, który zrujnował jego zdrowie fizyczne i psychiczne.

Choć w pierwszych latach po wojnie legendarna postać Czesława Kubika ps. „Paweł” była symbolizowana jako nieustraszony partyzant, który uratował 3 Brygadę im. Bema przed zagładą pod Ewiną, to w późniejszych latach jego osoba została zapomniana i pomijana w oficjalnym kulcie Armii Ludowej.

Odznaczenia

Wśród osiągnięć Czesława Kubika znajdują się znaczące odznaczenia, które stanowią dowód jego bohaterstwa i oddania. Oto niektóre z nich:

• Order Krzyża Grunwaldu III klasy – czerwiec 1944,
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari – 24 grudnia 1945.

---

Oceń: Czesław Kubik

---