Karol Świtalski

---

Życiorys

Karol Świtalski był synem Karola oraz Amelii z d. Kaweckiej. Po ukończeniu gimnazjum humanistycznego w Radomsku, rozpoczął studia na Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego, które kontynuował w latach 1924–1929. 13 października 1929 roku został ordynowany na duchownego w kościele Świętej Trójcy w Warszawie. Następnie, w latach 1929–1931, piastował urząd prefekta w seminarium nauczycielskim zlokalizowanym w Działdowie, a po tym okresie, od 1931 do 1932, pełnił funkcję administratora w Łomży.

26 lutego 1931 roku, Karol Świtalski przyjął stopień kapelana, wchodząc do rezerwy duchowieństwa wojskowego, z datą starszeństwa przypadającą na 1 stycznia 1931. Wkrótce został powołany do służby czynnej, gdzie pełnił obowiązki szefa duszpasterstwa wyznań ewangelickich przy Dowództwie Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu nad Bugiem. Jednocześnie, sprawował również rolę administratora zboru cywilnego tamże.

W dniu 27 czerwca 1935 roku, awansował na zawodowego kapelana wojskowego, otrzymując 1. lokatę w cywilu duchowieństwa wyznania ewangelicko-augsburskiego. Dwa dni później, 8 grudnia 1935 roku, został mianowany proboszczem przy Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu, zastępując ks. Józefa Mamicy. Wprowadzono go w urząd 23 lutego 1936 w kościele staroluterskim przy ul. Ogrodowej, który był używany również przez cywilną polską parafię ewangelicko-augsburską w okresie międzywojennym.

Nabożeństwa wojskowe odprawiał regularnie, trzykrotnie w miesiącu w sali konfirmacyjnej, a raz w miesiącu wspólnie ze zborami cywilnymi, współpracując z ks. Gustawem Manitiusem. Karol Świtalski był także aktywnie zaangażowany w kształtowanie polskiej świadomości narodowej wśród ewangelickiej społeczności w rejonie Kępna. W szczególności, na początku września 1936 roku, zainicjował tworzenie oddziału Polskiego Towarzystwa Ewangelickiego, gdzie prowadził nabożeństwa patriotyczne oraz organizował pomoc dla dzieci w Przybyszowie.

W następnych latach, zwłaszcza między 1937 a 1939, był członkiem komitetu redakcyjnego „Głosu Ewangelickiego”, a 19 marca 1937 roku otrzymał awans na starszego kapelana, co całkowicie umocniło jego pozycję w duchowieństwie wojskowym. Po wybuchu II wojny światowej, niestety, musiał zrezygnować ze swych funkcji kościelnych, ukrywając się pod fałszywym nazwiskiem, pracując jako robotnik rolny.

Po zakończeniu działań wojennych, pierwsze nabożeństwo odprawił już 30 marca 1945 w swoim mieszkaniu, które znajdowało się przy ul. Kossaka 9 w Poznaniu, inicjując w ten sposób normalizację życia kościelnego. Mimo jego starań, przez długi czas nie udało się pozyskać żadnego obiektu kościelnego. Dopiero w 1946 roku, parafia otrzymała tymczasowo kaplicę cmentarną przy ul. Grunwaldzkiej, która pełniła swoje funkcje przez niemal 60 lat, aż do wybudowania kościoła Łaski Bożej.

W tym samym roku, przywrócił nabożeństwa w Lesznie i aktywnie wspierał rozwój nowych parafii w Gorzowie Wielkopolskim oraz Szczecinie. Dążył także do współorganizacji parafii w Zielonej Górze.

Po 23 września 1948 roku, Świtalski zrezygnował ze swojej posługi w Poznaniu, obejmując administrację parafii w Gorzowie Wielkopolskim i Szczecinie. 4 lipca 1950 roku rozpoczął pracę w parafii w Koninie, kontynuując jednocześnie obsługę zbór w Grodźcu, Izbicy Kujawskiej, Kole, Sompolnie i Zagórowie, gdzie zamieszkiwał, by móc dbać o potrzeby wspólnoty. Około 1960 roku, zyskał tytuł konseniora, co oznaczało jego stanowisko jako zastępcy seniora diecezji pomorsko-wielkopolskiej.

Swoją działalność duszpasterską prowadził również w niezwykle trudnych okolicznościach, takich jak pomoc zbrodniarzowi wojennemu Arthurze Greiserze, której udzielił 21 lipca 1946, znajdując czas na sakrament Wieczerzy Pańskiej. Z powodów osobistych w 1964 roku wyjechał do Niemiec Zachodnich, gdzie kontynuował działalność duszpasterską, skupiając się głównie wokół społeczności polonijnej w rejonie Frankfurtu nad Menem. Utrzymywał także kontakt z Polskim Kościołem Ewangelicko-Augsburskim na Obczyźnie w Anglii, przekazując teksty do „Posła Ewangelickiego” w Londynie. Otrzymał Medal XV-lecia Związku Żołnierzy Kresowych za swoje nieustanne zaangażowanie w promowanie spraw polskich.

---

Oceń: Karol Świtalski

---